«Στων προβολέων την πυρκαϊά, στον τάφο της σκηνής / Πλέκω τα μέλη στους ρυθμούς ορχήστρας που καγχάζει / Κʼ είμαι χορευτικός σπασμός μιας πόρνης ηδονής / Κʼ είμαι του άξεστου ο εμπαιγμός και του ηλιθίου το χάζι». Με αυτούς τους στίχους μεταπλάθει ποιητικά τις πρώτες του εμπειρίες από τη θεατρική ζωή ο μεγάλος μας ποιητής Γιάννης Ρίτσος.
Γιατί το θέατρο, στο οποίο συμμετέχει αρχικά ως χορευτής ή ηθοποιός (υπήρξε μάλιστα μέλος και του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών), αλλά και ως συγγραφέας αργότερα αλλά πάντως αρκετά νωρίς (το πρώτο του αμιγώς θεατρικό έργο, το Μια γυναίκα πλάι στη θάλασσα, γράφεται το 1942), υπήρξε ο δεύτερος, μετά την ποίηση, πυλώνας του έργου του, αν και δύσκολα μπορεί κανείς να τον ξεχωρίσει από τον πρώτο.
Δημιουργός ενός ποιητικού θεάτρου, κατέλιπε τέσσερα μονάχα καθαυτό θεατρικά έργα: Μετά τη Γυναίκα… γράφει στα 1947 το Πέρα απʼ τον ίσκιο των κυπαρισσιών», στα 1959 Τα ραβδιά των τυφλών και το τρίπρακτο δράμα Ο λόφος με το συντριβάνι. Όμως είναι τα ποιητικά του έργα, με την έντονη θεατρικότητά τους, που συγκεντρώνουν, ίσως και περισσότερο από τα καθαυτό θεατρικά, το ενδιαφέρον ηθοποιών και σκηνοθετών, όπως π.χ. οι συνθέσεις του Σονάτα του σεληνόφωτος, Ορέστης κ.λπ.
Τιμώντας τα 100 χρόνια από τη γέννηση του ποιητή, το Τμήμα πολιτισμού του ΣΥΝ επέλεξε να επικεντρώσει σε αυτήν τη διάσταση της ποίησης του Ρίτσου. Έτσι, διοργανώνει την Τρίτη 12 Μαΐου 2009, στις 8.00 μ.μ., στο Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138) μεγάλη καλλιτεχνική εκδήλωση με τίτλο «Ο θεατρικός Ρίτσος».
Στην εκδήλωση θα εμφανιστούν ηθοποιοί που έχουν ερμηνεύσει σε παλαιότερες παραστάσεις τους θεατρικά έργα του Ρίτσου, ερμηνεύοντας τον ίδιο εκείνο ρόλο, συνοδεία ζωντανής μουσικής που είχε γραφτεί ειδικά γιʼ αυτές τις παραστάσεις. Παράλληλα θα προβάλλονται και βιντεοσκοπημένα στιγμιότυπα από το ανέβασμα των έργων εκείνων του μεγάλου μας ποιητή.
Οι ηθοποιοί που θα εμφανιστούν στην εκδήλωση της Τρίτης είναι οι Έφη Ροδίτη, Ειρήνη Ιγγλέση (Σονάτα του σεληνόφωτος), Βάνα Πεφάνη, Ρένη Πιττακή (Ισμήνη), Μηνάς Χατζησάββας (Αγαμέμνων), Κερασία Σαμαρά (Κάτω από τον ίσκιο του βουνού), Νίκος Αϊβαλής, Κωνσταντίνος Κωνσταντόπουλος, Δημοσθένης Παπαδόπουλος, Νίκος Ψαρράς (Ορέστης), Έφη Σταμούλη (Το νεκρό σπίτι), Νόνικα Γαληνέα (Φαίδρα), Γιώργος Γεωγλερής, Εύα Κοταμανίδου (Ο λόφος με το συντριβάνι) και Μαριάννα Κάλμπαρη, Μαρία Πρωτόπαπα, Κέλλυ Σαρατσοπούλου (Τα ραβδιά των τυφλών). Συνοδεύει ο τραγουδιστής Κώστας Θωμαΐδης και ο μουσικός Θοδωρής Οικονόμου. Την παρουσίαση της εκδήλωσης θα κάνει ο Γιώργος Κιμούλης και τη σκηνοθετική επιμέλεια έχει ο Γιώργος Γεωγλερής.